Woonboten, woonarken, (historische) woonschepen en andere drijvende bouwsels zijn een voortdurende bron van juridische discussies met de overheid. Dat komt omdat woonboten in het verleden – in een toen nog ongeregelde situatie – op veel plaatsen een ligplaats hebben ingenomen, vaak op mooie woonlocaties, al dan niet gecombineerd met walgebruik als tuin en opslag. En daarmee is vaak sprake van langlopende gedoogsituaties, juridisch moeilijk te definiëren woonsituaties, handhavings- en opruimacties en legaliseringen.
Is wel sprake van een verleende ligplaatsvergunning, dan ontbreekt vaak de onderliggende bestemmingsplanregeling waarbij het ook planologisch toegestaan is om ter plaatse ligplaats in te nemen. Waar wel bestemmingsplanregelingen gelden, is regelmatig de betreffende regeling niet duidelijk over wat wel en niet is toegestaan en is sprake van aanvullend woonbotenbeleid op grond van een gemeentelijke verordening. Civielrechtelijk is vaak sprake van onduidelijke gebruikstoestemmingen. Bovendien is vanaf 1 januari 2018 nieuw woonbotenrecht in werking getreden voor wat is gaan heten; ‘drijvende bouwwerken’. Daarbij is heel belangrijk overgangsrecht gaan gelden voor bestaand vergunde woonboten op de peildatum 1 januari 2018.
De komende tijd zullen veel vragen ontstaan over het nieuwe woonbotenrecht. HABITAT is daarop voorbereid en geeft advies en ondersteuning bij (ver)bouwplannen en (handhavings)procedures. Zie ook de downloads op deze pagina met informatie van de Rijksoverheid en ons kantoor over het nieuwe woonbotenrecht.
Komt het niet tot een legalisering of een vrijwillige verplaatsing, dan krijgt u meestal – vroeg of laat – te maken met een handhavingsbrief met de sommatie om te vertrekken en een dreiging dat u een dwangsom moet betalen als u niet vertrekt. Het is zaak om na ontvangst van een dergelijke brief direct juridisch advies bij ons in te winnen over uw situatie en de mogelijkheden om al dan niet in overleg met de gemeente naar een oplossing toe te werken.
Een specifiek voor woonboten lopende discussie is de regulering van het civielrechtelijke ligplaats- en walgebruik bij woonboten. Het bestaande walgebruik is meestal een belangrijke component bij het bepalen van de waarde van een woonboot bij verkoop. Steeds vaker wordt door de grondeigenaar getracht om het ligplaats – en walgebruik beter te regelen of op te heffen of daarvoor (meer) te laten betalen. Meestal gaat dat niet zonder slag of stoot en worden civielrechtelijke acties ondernomen om een en ander rechtgezet te krijgen.
Juist vanwege de gevarieerde (historische) situaties in de praktijk kan het verstandig zijn om de bestaande juridische stand van zaken goed in kaart te brengen, voordat u besluit om een woonboot of ander drijvend bouwwerk met ligplaats te kopen. HABITAT verzorgt dit voor u, zodat u weet wat u koopt.
Vanwege de specifieke landelijke problematiek en voortdurende juridische ontwikkelingen rond woonboten, neemt ons kantoor deel in het “Amsterdamse woonbotenoverleg” van en voor advocaten die met deze materie ook dagelijks bezig zijn. Daarnaast heeft het kantoor contact met de Landelijke Woonboten Organisatie (LWO) (www.lwoorg.nl) en op landelijk niveau met de meeste woonbootmakelaars, onder meer verenigd in de Nederlands Verbond van Makelaars in Schepen (www.nbms.nl).